Przestępstwa przeciwko mieniu to obszerna kategoria przestępstw uderzających w ogólne dobro prawne, jakim jest własność i niektóre inne prawa przysługujące w stosunku do mienia.
Przestępstwa przeciwko mieniu zostały opisane w rozdziale XXXV Kodeksu karnego i obejmują:
- kradzież,
- kradzież z włamaniem,
- rozbój,
- kradzież rozbójniczą,
- wymuszenie rozbójnicze,
- wypadek mniejszej wagi,
- przywłaszczenie,
- oszustwo,
- paserstwo,
- kradzież drewna z lasu.
Przestępstwa przeciwko mieniu – najważniejsze informacje
Omawiane przestępstwa są ścigane z oskarżenia publicznego (z urzędu), więc pokrzywdzony nie musi składać wniosku o ściganie sprawcy. Wyjątek stanowi sytuacja, w której przestępstwa przeciw mieniu dopuściła się osoba najbliższa. Wówczas to do ofiary należy decyzja, czy chce, aby sprawca poniósł odpowiedzialność. Jeśli taka jest wola poszkodowanego, wnosi on prywatny akt oskarżenia.
Najczęściej występującym przestępstwem przeciw mieniu jest kradzież, czyli zabór cudzej rzeczy ruchomej w celu jej przywłaszczenia. Aby zabór był kradzieżą, musi dotyczyć rzeczy ruchomej należącej do innej osoby i mającej wartość, a więc musi to być coś, co ma właściciela i może być przedmiotem legalnego obrotu.
Przestępstwo kradzieży można popełnić tylko umyślnie. Nie można popełnić go w stosunku do rzeczy powierzonej sprawcy lub przez niego znalezionej – w takich sytuacjach w grę wchodzą inne przepisy, o których wspomniano poniżej.
Jeśli chodzi o wymiar kary, to przepisy określają trzy typy kradzieży:
Najczęściej występującym przestępstwem przeciw mieniu jest kradzież, czyli zabór cudzej rzeczy ruchomej w celu jej przywłaszczenia. Aby zabór był kradzieżą, musi dotyczyć rzeczy ruchomej należącej do innej osoby i mającej wartość, a więc musi to być coś, co ma właściciela i może być przedmiotem legalnego obrotu.
Przestępstwo kradzieży można popełnić tylko umyślnie. Nie można popełnić go w stosunku do rzeczy powierzonej sprawcy lub przez niego znalezionej – w takich sytuacjach w grę wchodzą inne przepisy, o których wspomniano poniżej.
Jeśli chodzi o wymiar kary, to przepisy określają trzy typy kradzieży:
- typ uprzywilejowany (wypadek mniejszej wagi) zagrożony karą pozbawienia wolności od 1 miesiąca do 5 lat lub karą ograniczenia wolności albo grzywną,
- typ podstawowy zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat lub karą ograniczenia wolności albo grzywną,
- typ kwalifikowany występujący przy kradzieży mienia, którego wartość w czasie popełnienia czynu przekracza 200 000 zł zagrożony karą pozbawienia wolności od roku do 5 lat lub karą ograniczenia wolności albo grzywną
Kradzież a przywłaszczenie – najważniejsze różnice
W przypadku kradzieży sprawca zabiera rzecz bez wiedzy i zgody właściciela. Uzurpuje sobie prawo do korzystania z niej jak właściciel – korzysta z rzeczy, niszczy ją, sprzedaje czy daruje innej osobie.
Z kolei przywłaszczenie dotyczy sytuacji, w której sprawca miał już dostęp do rzeczy (np. została mu wypożyczona) i odmawia oddania jej. Przykład: skarbnik organizacji zbierał składki członkowskie, po czym zerwał kontakt z pozostałymi członkami i odmawia oddania pieniędzy. Jest to przywłaszczenie, bo pieniądze od razu trafiły do jego rąk, nie musiał ich nikomu zabierać.
Z kolei przywłaszczenie dotyczy sytuacji, w której sprawca miał już dostęp do rzeczy (np. została mu wypożyczona) i odmawia oddania jej. Przykład: skarbnik organizacji zbierał składki członkowskie, po czym zerwał kontakt z pozostałymi członkami i odmawia oddania pieniędzy. Jest to przywłaszczenie, bo pieniądze od razu trafiły do jego rąk, nie musiał ich nikomu zabierać.
Usługi prawne dotyczące przestępstw przeciwko mieniu – oferta kancelarii
Kancelaria świadczy pomoc prawną osobom podejrzanym i oskarżonym o popełnienie przestępstw przeciwko mieniu. Mecenas Rafał Zieliński ma wieloletnie doświadczenie w sprawach karnych. Przeprowadzi klienta przez całe postępowanie sądowe, a jeśli zaistnieją przesłanki, to podejmie negocjacje z prokuratorem o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 i 387 k.k. lub pomoże klientowi skorzystać z czynnego żalu.