Postępowanie karne dzieli się na cztery etapy. Już w pierwszym z nich podejrzany może skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, którego zadaniem jest przedstawić wszystkie wątpliwości na korzyść swojego klienta i dbać o zgodny z prawem przebieg postępowania.
Adwokat występujący jako obrońca oskarżonego działa wyłącznie na korzyść swojego klienta. Ma obowiązek zachowania tajemnicy co do wszystkich informacji, które poznał przy okazji prowadzenia sprawy (tajemnica adwokacka). Dzięki temu klient może być pewny, że nic, co powie swojemu pełnomocnikowi, a co mogłoby go obciążać, nie zostanie wykorzystane przeciwko niemu.
Adwokat bierze udział we wszystkich czynnościach procesowych z udziałem oskarżonego. Ma prawo przeglądać akta sprawy, występuje jako obrońca na rozprawach sądowych i składa wnioski dowodowe w celu wykazania okoliczności przemawiających na korzyść swojego klienta.
Jak wygląda postępowanie karne?
Najważniejszym aktem prawnym regulującym przebieg postępowania karnego jest Kodeks postępowania karnego (k.p.p). Dzieli on postępowanie na cztery stadia.
- Pierwszym jest postępowanie przygotowawcze, które jest prowadzone w formie śledztwa albo dochodzenia.
- Drugim stadium jest postępowanie główne przed sądem I instancji.
- Trzecim jest postępowanie odwoławcze przed sądem II instancji.
- Ostatnim etapem jest postępowanie wykonawcze.
Postępowanie przygotowawcze
Postępowanie przygotowawcze prowadzi prokurator lub policja – w zależności od stopnia trudności sprawy. Celem tego postępowania jest ustalenie, czy został popełniony czyn zabroniony, a jeśli tak, to czy wypełnia znamiona określonego typu przestępstwa.
Jest ono prowadzone w formie dochodzenia albo śledztwa.
- Podstawową formą jest śledztwo – prokurator może powierzyć policji przeprowadzenie śledztwa w całości lub w określonym zakresie.
- Dochodzenie to forma postępowania stosowana przy mniej poważnych przestępstwach. Zazwyczaj dotyczy przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności do pięciu lat. Dochodzenie może być prowadzone przez policję lub inne uprawnione organy pod nadzorem prokuratora. Przepisy dotyczące śledztwa stosuje się odpowiednio do dochodzenia.
Postępowanie przygotowawcze może być:
- postępowaniem w sprawie – na tym etapie organy ścigania ustalają, czy doszło do popełnienia czynu zabronionego,
- postępowaniem przeciwko osobie – zbierane na tym etapie dowody pozwalają na postawienie zarzutu popełnienia czynu zabronionego konkretnej osobie.
Postępowanie przygotowawcze rozpoczyna się od zawiadomienia o przestępstwie, które może złożyć każda osoba, która dowiedziała się o naruszeniu prawa. Inicjatywa może wyjść również od organów, które we własnym zakresie powzięły informację o przestępstwie. Postępowanie przygotowawcze może się zakończyć umorzeniem postępowania, odmową jego wszczęcia lub wniesieniem do sądu aktu oskarżenia. Wniesienie aktu powoduje, że postępowanie wkracza w drugi etap – postępowania sądowego.
Postępowanie główne (sądowe)
Wniesienie aktu oskarżenia do sądu inicjuje etap postępowania sądowego. Sąd ma za zadanie ustalić, czy postawione w nim zrzuty są zasadne, a więc czy oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów. Oskarżony może korzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, który przygotowuje linię obrony i wyjaśnia wszystkie wątpliwości na korzyść swojego klienta.
Najważniejszą częścią postępowania sądowego jest rozprawa główna, w trakcie której przeprowadzane są dowody. W zależności od stopnia skomplikowania sprawy, liczby dowodów i wagi ciążących zarzutów sprawa sądowa może trwać nawet kilka lat. Rozprawa kończy się wydaniem wyroku, w którym sąd może zadecydować o:
Najważniejszą częścią postępowania sądowego jest rozprawa główna, w trakcie której przeprowadzane są dowody. W zależności od stopnia skomplikowania sprawy, liczby dowodów i wagi ciążących zarzutów sprawa sądowa może trwać nawet kilka lat. Rozprawa kończy się wydaniem wyroku, w którym sąd może zadecydować o:
- uniewinnieniu oskarżonego,
- umorzeniu postępowania,
- warunkowym umorzeniu postępowania,
- skazaniu oskarżonego.
Postępowanie odwoławcze
Strona niezadowolona z orzeczenia – a więc oskarżony lub oskarżyciel, którym jest prokurator – może domagać się poddania go kontroli innego organu procesowego albo podjąć kroki zmierzające do pozbawienia orzeczenia mocy prawnej. Służą temu: apelacja, zażalenie i sprzeciw.
- Apelacja przysługuje od nieprawomocnych wyroków sądów pierwszej instancji. Jeśli zapadł wyrok prawomocny, w grę wchodzą nadzwyczajne środki zaskarżenia, którymi są kasacja i wznowienie postępowania.
- Zażalenie służy natomiast do zaskarżania niektórych postanowień i zarządzeń sądu.
- Jeśli sprawa trafiła do postępowania nakazowego i zapadł nakazowy wyrok skazujący, to jedynym środkiem zaskarżenia jest sprzeciw. Wniesienie sprzeciwu powoduje, że wyrok nakazowy traci moc, a sprawa zostaje rozstrzygnięta na zasadach ogólnych.
Postępowanie Wykonawcze
Prawo karne wykonawcze określa procedury, według których są wykonywane orzeczenia. Najważniejszym aktem regulującym to zagadnienie jest Kodeks karny wykonawczy. W kwestiach nieuregulowanych w Kodeksie karnym wykonawczym stosuje się odpowiednio przepisy zawarte w Kodeksie postępowania karnego.
Adwokat w sprawach karnych
Kancelaria Adwokacka adw. Rafała Zielińskiego świadczy pomoc prawną dla osób podejrzanych i oskarżonych o popełnienie przestępstw, w tym osobom tymczasowo aresztowanym. Pomoc prawna polega na obronie klienta w toku prowadzonego śledztwa prokuratorskiego, dochodzenia oraz przed sądem.
Zachęcamy do skorzystania z pomocy prawnej na wczesnym etapie postępowania, tak by adwokat mógł być obecny już w trakcie przesłuchania na policji. Wczesna interwencja uchroni klienta przed pochopnym złożeniem zeznań, które mogą się okazać dla niego niekorzystne, a adwokatowi umożliwi zbudowanie linii obrony i konsekwentne realizowanie jej.
Zachęcamy do skorzystania z pomocy prawnej na wczesnym etapie postępowania, tak by adwokat mógł być obecny już w trakcie przesłuchania na policji. Wczesna interwencja uchroni klienta przed pochopnym złożeniem zeznań, które mogą się okazać dla niego niekorzystne, a adwokatowi umożliwi zbudowanie linii obrony i konsekwentne realizowanie jej.